-
Prof.Dr. İBRAHİM HALİL DİKEN
Gelişim Geriliği Örnekleri
Gelişim geriliği, çocuğun gelişim basamaklarına göre beklenen gelişimini zamanında tamamlayamaması ya da geç tamamlamasıdır. Çocuklarda gelişim geriliğinden söz edildiğinde, akla sadece fiziksel gelişim geriliği gelmemelidir. Aynı zamanda zihinsel, dil, motor, sosyal ve duygusal alanlarda da gelişim gerilikleri sıklıkla karşılaşılan durumlardır.
Prematüre bebekler gelişimsel yönden risk altındadırlar. “Zayıf doğduğu için biraz geç yürüyebilir” gibi kanaatlere varılmadan önce mutlaka gelişimde bir gerilik olup olmadığı değerlendirilmelidir. Prematüre doğmuş çocukların, zamanında doğmuş olanlardan farklılıkları ilk altı yılda gözlenebilmektedir. Gelişimsel yönden risk altında oldukları bilinen bu bebekler, erken ve sık izlemeye alınmalıdır. Değerlendirmede standart tarama testleri tercih edilmeli; gelişimsel yaş, kronolojik yaşın normallerine göre karşılaştırılmalıdır. Ayda bir yapılan kontrollerde kilo alma, retinopati, işitme gibi fiziksel gelişiminin yanı sıra mutlaka mental-motor gelişim basamakları da değerlendirilmelidir.
Gelişim geriliğinin nedenleri nelerdir?
Gelişim geriliklerinin nedenleri arasında doğumla (öncesi, sonrası, esnası) ilgili biyolojik faktörler etkili olabileceği gibi çevre faktörleri de etkili olabilmektedir. Hatta gelişim geriliklerinde çevresel faktörler önemli rol oynamaktadır. Bunların arasında en önemlileri; duyuların yetersiz uyarılması, aşırı koruyucu ya da baskıcı anne-baba tutumları, bebeğin çıkardığı seslere ilgi göstermeme, oturma-yürüme gibi motor becerilerinin teşvik edilmemesi, çocuğun istek ve ilgi ihtiyacının karşılanmaması, çocuğun isteklerinin daha dile getirmeden karşılanması, yaşıtları ile birlikte zaman geçirmemesi, sadece temel bakımının yapılarak oyun ihtiyacının karşılanmaması gibi faktörler sıralanabilir.
Ebeveynlere burada büyük sorumluluk düşmektedir. Çocuğun çevresel faktörleri zenginleştirilmelidir. Çocuğa keşfetmesi ve deneyim edinmesi teşvik edilmelidir. Gelişim döneminde çocuk bazı uyaranlarla ya da deneyimlerle karşılaşmazsa “kritik dönem” olarak adlandırılan bu dönemde, çocuk kazanması gereken beceriyi zamanında kazanamadığı için bu işlevi daha sonra tamamlayamaz. Çocuk için gelişim dönemlerindeki bilişsel ve sosyal uyaranlar, kritik dönemde olan çocuğun öğrenme deneyimi kazanmasını sağlar. Normal gelişen çocuklarda gelişim hep bir sıra izler ve çocuk üst üste koyarak ilerler. Fakat gelişim geriliği olan çocuklarda gelişim bireysel farklılıklar gösterse de hep bir gecikme ile tamamlanır ya da gelişimi durur. Bu durumda çocuğun zihinsel, dil, motor, sosyal ve duygusal gelişiminde aksaklıklar ortaya çıkar. Ebeveynlerin çocuklarını çok yakından takip edip gelişim dönemlerini bilmesi bu açıdan önemlidir.
Erken dönemde teşhis edilen bir gelişim geriliği söz konusuysa, erken müdahale yöntemleri sayesinde çocuğun yaşıtları ile arasındaki farkın açılmaması ve daha çabuk kapanması sağlanır. Toplumumuzda özellikle erkek çocuklarının geç yürümesi ve geç konuşması kültürel olarak normal karşılansa da, bu durum bazen bir gelişim geriliğinin habercisi olabilir. Kritik dönem kaçırıldığında ya da geç kalındığında bazen geriye dönüşleri olmamaktadır.
Her çocuk belli aralıklarla bir uzman tarafından takip edilmelidir. Bu, hem normal gelişimin takibi açısından hem de gecikme olduğunda müdahale programı açısından çok önemlidir. Bunun için ideal takip sıklığı 0-3 yaş için 6 aylık periyodlar, 3-6 yaş için ise yıllık periyodlarla takip etmektir. Aileden alınacak bilgiler ile çocuğa uygulanacak gelişim testleri, olası bir gelişim geriliğini tespit ederek uygun tedavi programının düzenlenmesini sağlayacaktır. Uzman, çocukta ailenin fark edemeyeceği gelişim geriliği sinyallerini erken görür ve bu sinyallerin gelişim geriliğine dönmesine engel olur. Böylece ebeveynlerin de dahil olduğu eğitim programı ile çocuk, yetersiz kaldığı alanlarda desteklenerek, yaşıtlarının beceri ve gelişim seviyesini yakalayacaktır. Ebeveynlerin işbirliği ve desteği, çocuğun hızlı ilerlemesinde oldukça etkili rol oynamaktadır. Bunun için ebeveynlerin de sisteme dahil olup sorumluluk alması çok önemlidir.
Gelişim geriliği, yoğun bir eğitim programı ve anne-baba rehberliği ile aşılamayacak bir sorun değildir. Burada en önemli konu erken teşhistir. Gelişimdeki olası bir aksama ne kadar erken fark edilirse, o kadar çok yapacak şey vardır ve gelişim geriliğinin izi kalmadan çocuk, yaşıtlarının beceri ve gelişim seviyesini yakalayabilir.
Tag :
Anahtar kelime motor gelişim geriliği tedavisi gelişim geriliği nedir gelişim geriliği tedavisidir gelişim geriliği tedavisi bebeklerde gelişim geriliği bebeklerde gelişim bozukluğu gelişim geriliği nedenleri bebeklerde nörolojik elişim geriliği bebeklerde gelişim geriliği neden olur bebeklerde motor gelişim geriliği tedavisi gelişim geriliği testi çocuklarda gelişim geriliği kaba motor gelişim geriliği gelişim geriliği özel eğitim çocuğun gelişim geriliği gelişme geriliği olan bebekler gelişim geriliği gelişme geriliği bebeklerde gelişim geriliği belirtileri çocuklarda büyüme geriliği bilişsel gelişim geriliği bilişsel gelişim geriliği nedir motor gelişim geriliği büyüme geriliği gelişim geriliği nasıl anlaşılır gelişim geriliği nasıl tedavi edilebilir gelişimi geriden gelen bebekler çocuklarda gelişim geriligibebeğimde gelişim geriliği var bebeklerde beyin gelişimi geriliği bebeklerde fiziksel gelişim eriliğibebeklerde gelişim geriliği soruları ve cevapları bebeklerde gelişim geriliği tedavisi bebeklerde kalça gelişim geriliği uzman TV bebeklerde kas gelişimi geriliği bebeklerde kemik gelişimi geriliği bebeklerde motor elişimi eriliğibebekte gelişim geriliği kadınlar kulübü gelişim geriliği ile doğan bebekler fiziksel gelişim geriliği büyüme ve gelişme geriliği motor geriliği gelişim geriliği olan çocuklar bebeklerde gelişim geriliği sebepleri gelişim erilliği elirtileriçocuğun gelişim geriliği tedavisi gelişim geriliği eğitimi2 yaş gelişim geriliği bebeklerde büyüme ve gelişme bozuklukları bebeklerde dil gelişim geriliği bebeklerde sosyal gelişim geriliği bilişsel gelişim geriliği tedavisi büyüme gelişme geriliği büyüme gelişme geriliği tedavisi gelişim geriliği düzelir mi gelişim geriliği bebeklerde gelişim geriliği düzelir mi gelişim geriliği hastalıkları gelişim geriliği neden olur gelişim geriliği sebepleri gelişim geriliğinde yapılması gerekenler sosyal gelişim geriliği zihinsel gelişim geriliği çocuklarda büyüme ve gelişme bozuklukları çocuğun fiziksel gelişim geriliği çocuğunda gelişim geriliği olanlar4 yaş gelişim geriliği büyüme geriliği nedire45 gelişme geriliği nöro motor gelişim geriliği nöro motor gelişim geriliği nedir bebeklerde büyüme geriliği bebeklerde gelişim geriliği nedir global gelişim geriliği çocuğun büyüme geriliği tedavisi kemik gelişimi geriliğibebek gelişim geriliği nedenleri çocuğun yaşıtlarından geri olması çocuğumda gelişim geriliği var gelişim geriliği rehabilitasyon gelişim geriliği uzmanı mental motor gelişim geriliği gelişim geriliği doktoru gelişim geriliği olan bebek gelişim geriliği düzelir mi gelisim geriligi mi otizm mi büyüme gelişme bozuklukları nörolojik gelişim geriliği dil gelişim geriliği gelişim geriliği raporu gelişim geriliği ve otizm arasındaki fark gelişim geriliği tanısı çocuğun gelişim geriliği belirtileri büyüme geriliği hastalığı gelişim geriliği için hangi doktora gidilir fiziksel gelişim geriliği kadınlar kulübü fiziksel gelişim geriliği belirtileri çocuklarda gelişim geriliği global gelişim geriliği nedir erken çocukluk döneminde gelişim geriliği gelişim geriliği ile zeka geriliği arasındaki fark zihinsel gelişim geriliği nedir yaş gelişim geriliği çocuğumun gelişimi geride 1 haftalık gelişim geriliği 1 yaş bebek gelişim geriliği 1 yaş gelişim geriliği 2 5 yaş gelişim geriliği 2 hafta gelişim geriliği 2 haftalık gelişim geriliği 2 yaş dil gelişim geriliği 3 aylık bebekte gelişim geriliği 3 hafta gelişim geriliği 30 gelişim geriliği 4 aylık bebekte gelişim geriliği 4 hafta gelişim geriliği 5 aylık bebekte gelişim geriliği 5 yaş gelişim geriliği 6 aylık bebekte gelişim geriliği 6 haftalık bebek gelişim geriliği 6 haftalık gebelikte gelişim geriliği 6 yaş elişim geriliği 7 aylık bebekte gelişim geriliği 7 haftalık bebek gelişim geriliği 8 aylık bebek gelişim geriliği 8 haftalık gebelikte gelişim geriliği9 aylık bebekte gelişim geriliği anne karnında gelişim geriliği neden olur asimetrik gelişim geriliği kadınlar kulübü bebeklerde beyin gelişim geriliği bebeklerde kalça gelişim geriliği neden olur bebekte 1 hafta gelişim geriliği bebekte gelişim geriliği ne zaman belli olur bebekte gelişim geriliği sonuçları bebeğin gelişimi neden geriden gelir beyin gelişim geriliği bilişsel gelişim geriliği raporu çocuğun da gelisim geriligi olanlar dil gelişim geriliği raporu epilepsi gelişim geriliği yapar mı fetal gelişim geriliği fetal elişim geriliği kadınlar kulübü fizyolojik gelişim geriliği nedir gebelikte 1 hafta gelişim geriliği gebelikte 2 hafta gelişim geriliği gebelikte 2 hafta gelişim geriliği kadınlar kulübü gebelikte 3 hafta gelişim geriliği gebelikte 4 afta gelişim geriliği gebelikte gelişim geriliği belirtileri gebelikte gelişim geriliği düzelir mi gebelikte gelişim geriliği düzelir mi gebelikte gelişim geriliği düzelir mi kadınlar kulübü gebelikte gelişim geriliği kadınlar kulübü gebelikte gelişim geriliği sebepleri gebelikte gelişim geriliği sonuçları gebelikte gelişim geriliği yaşayan var mı gebelikte gelişim geriliği yaşayanlar gelisim geriligi hesaplama gelişim basamaklarında gerilik gelişim geriliği yaş gelişim geriliği 3 yaş gelişim geriliği 4 yaş gelişim geriliği 5 yaş gelişim geriliği aileleri gelişim geriliği anne karnında gelişim geriliği auzef gelişim geriliği belirti gelişim geriliği belirtisi gelişim geriliği eslenme gelişim geriliği boy kilo gelişim geriliği denver ii tarama testi gelişim geriliği değerlendirme gelişim geriliği değerlendirmesi gelişim geriliği düzelenler gelişim geriliği ekşi gelişim geriliği engelli raporu gelişim eriliği erken doğum gelişim geriliği evreleri gelişim geriliği fizik tedavi gelişim geriliği gebelikte gelişim geriliği geçer mi gelişim geriliği hakkında bilgi gelişim geriliği hamilelikte gelişim geriliği hangi bölüm gelişim eriliği hangi doktor gelişim geriliği hemşirelik tanısı gelişim geriliği ile doğan bebekler kadınlar kulübü gelişim geriliği ile ilgili hangisi yanlıştır gelişim geriliği ile ilgili kitaplar gelişim geriliği ile ilgili makale gelişim eriliği ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır gelişim geriliği ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır lolonolo gelişim geriliği ile otizm arasındaki fark gelişim geriliği ilkokul gelişim geriliği ingilizce gelişim geriliği için dua gelişim geriliği için etkinlikler gelişim geriliği için mama gelişim geriliği için ne yapılmalı gelişim geriliği için oyuncak gelişim geriliği kadınlar kulübü gelişim geriliği kitap gelişim geriliği kreş gelişim geriliği latincesi gelişim geriliği makale gelişim geriliği mama gelişim geriliği nasıl düzelir gelişim geriliği nasıl teşhis edilir gelişim geriliği nasıl önlenir gelişim geriliği ne demek gelişim geriliği ne yapar gelişim geriliği nedeniyle bebeğini kaybedenler gelişim geriliği nedeniyle erken doğum yapanlar gelişim geriliği olan anneler gelişim geriliği olan bebek doguranlar gelişim geriliği olan bebek doguranlar kadınlar kulübü gelişim eriliği olan bebek hareketleri gelişim geriliği olan bebek nasıl anlaşılır gelişim geriliği olan bebeklerde nasıl tedavi edilir gelişim geriliği olan bebeklere mama gelişim geriliği otizm mi gelişim geriliği oyunları gelişim eriliği pavlik bandaj gelişim geriliği sendromu gelişim geriliği sezeryan gelişim geriliği tedavi edilmezse ne olur gelişim geriliği tedavi yöntemleri gelişim geriliği tespiti gelişim geriliği testi nasıl yapılır gelişim geriliği eşhisi nasıl konur gelişim geriliği toplumda ne kadar görülür gelişim geriliği toplumda yüzde kaç oranında görülür gelişim geriliği türleri gelişim geriliği ve otizm gelişim geriliği video gelişim geriliği çeşitleri gelişim eriliği özel eğitim izmir gelişim geriliği özellikleri gelişim geriliği ıcd kodu gelişim geriliğine ne iyi gelir gelişim geriliğinin erken tespiti neden önemlidir gelişimi geri olan bebekler gelişme geriliği belirtileri gelişme geriliği adınlar kulübü gelişme geriliği nasıl anlaşılır gelişme geriliği neden olur gelişme geriliği nedenleri gelişme geriliği tedavisi genel gelişim geriliği genetik gelişim geriliği hamilelikte gelişim geriliği neden olur hamileyim ebeğimde gelişim geriliği var her gelişim geriliği otizm mi kalça gelişim geriliği ameliyatı kalça gelişim geriliği ameliyatı izle kalça gelişim geriliği ağrı yaparmı kalça gelişim geriliği neden olur kızımda gelişim geriliği var motor gelişim geriliği kadınlar kulübü motor gelişim geriliği neden olur motor gelişim geriliği sebepleri motor gelişim geriliği ıcd kodu oğlumda gelişim geriliği var premature gelisim geriligi psikomotor gelişim geriliği psikomotor gelişim geriliği tedavisi rahimde gelişim geriliği rahimiçi gelişim geriliği yaşayanlar reflü gelişim geriliği ultrasonda gelişim geriliği yenidoğan gelişim geriliği yetişkinlerde gelişim geriliği zeka gelişim eriliği zihinsel gelişim geriliği tedavisi çocuğunda gelişim geriliği olan anneler çocuğunda gelişim geriliği olanlar kadınlar kulübü 2 yaş çocuğun gelişim geriliği bebeklerde beyin gelişimi geriliği nedir bebeklerde büyüme eriliği nedenleri büyüme ve gelişme bozuklukları nelerdir gelişim geriliği belirtileri nedir gırtlak gelişimi geriliği motor gelişim geriliği nedir nöromotor gelişim geriliği tedavisi sosyal gelişim geriliği nedir