Gelişim Geriliğine Nasıl Müdahale Edilir?
Yaşına uygun gelişim sergileyemeyen çocukların erken dönemde tanınmaları; özel eğitim, fizik tedavi, rehabilitasyon ve diğer tedavi yaklaşımlarının zamanında uygulanabilmesi bakımından oldukça önemlidir. Biyolojik nedenlerden dolayı kaynaklanan gelişim geriliğinde yapılabilecek kesin tedavi yöntemleri yoktur ama çocuk için çevresel faktörlerin ona yönelik oluşturulması, çocuğun psikolojik durumunun normal olmasına yardımcı olabilir. Çevresel faktörlerden dolayı kaynaklanan gelişim bozukluklarında ise anne ve babanın üstüne düşen birçok sorumluluk vardır çünkü bu yüzden gerilik yaşayan çocukların normale dönme olasılıkları biyolojik nedenlerden dolayı gerilik yaşayanlara göre fazladır.
Muhtemel gelişme geriliği belirtilerini fark edebilecek ilk basamak ailelerdir. Ülkemizde, gelişme geriliği olan çocukların, gelişme geriliğinin saptanmasında kullanılan pek çok standardize araç vardır. Profesyonel tarama yöntemlerine kıyasla ailenin doldurduğu tarama yöntemlerinin kullanılması artmıştır. Ailenin doldurduğu bu tarama testlerinin birinci yararı, ailelerin bilgi ve tecrübelerinden daha çok faydalanılmasıdır. Aralıklı olarak gelişimlerini takip etme şansı da elde edilen yararlarındandır. Ülkemizde gelişimi değerlendirmede kullanılan ve standardizasyonları yapılmış araçlardan bazıları şunlardır: Denver-II, Gazi Erken Çocukluk Gelişimi Değerlendirme Aracı (GEÇDA), Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE), Erken Gelişim Evreleri Envanteri (EGE), Gelişimi İzleme ve Destekleme Rehberi (GİDR)
Gelişim Geriliği: Nasıl Müdahale Edilir?
Gelişim geriliği erken teşhis edilirse yoğun bir eğitim programıyla tedavi edilebilir. Eğitim programı alanında uzmanların danışmanlığında geliştirilir ve uygulanır. Uzman eğitimci tarafından geliştirilen çocuğa özel program ile destek eğitim uygulanır. Programın içeriği çocuktaki gelişmelere göre farklılık gösterecektir. Gelişim geriliğinde aile de büyük sorumluluklar taşır. Bireyin tüm çevresinde düzenlemeler yapılır. Yatak odasından, oyun odası, bahçeye kadar çocuğun tüm yaşam alanları çocuğun gelişimini destekleyecek şekilde düzenlenir. En önemlisi bütünsel bir program geliştirebilmek ve aileyi işin içine katabilmektir.
Gelişme geriliğinin erken dönemde saptanması, önleme ve rehabilitasyon programlarına erişim sonucu bilişsel, davranışsal, akademik ve uyum fonksiyonlarında ilerleme kaydedilmesini sağlar. Gelişme geriliği saptanan çocukların rehabilitasyona erken başlanmasının gelişme geriliğini azalttığını gösteren çalışmalar vardır. Gelişim geriliği olan çocuklar için, rehabilitasyon programları, onların sosyal, toplumsal yapısını ve öz bakımını geliştirir ve ailelere destek sağlayıp yol gösterirler. Gelişme geriliği erken saptanan çocuklar yüksek kalitede rehabilitasyon aldıklarında uzun dönemde IQ puanlarında artış, daha yüksek akademik başarı görülmüştür.